در زمانه‌ای که ایران با خشکسالی گردشگر روبروست، برخی از نقاط جهان با چالش گردشگری بیش از حد و ازدحام توریست دست و پنجه نرم‌می‌کنند. همین‌ماه پیش بود که در بارسلونا شهروندان دست به تظاهرات زدند و‌نامحترمانه از گردشگران خواستند شهر را ترک کنند. چراکه قیمت مواد خوراکی و اجاره خانه به دلیل حضور گردشگران بالا رقته زندگی برعرصه آنها تنگ شد. مقاله‌ای که از نظرتان می‌گیرد ترجمه ای است از وب سایت «هتلیر» که این وضعیت تحلیل کرده است.
با آغاز فصل سفرهای تابستانی، نگرانی از معضل «گردشگری بیش از حد» بر بسیاری از مقاصد محبوب جهان سایه افکنده است. در مصاحبه‌ای با دو پژوهشگر از مدرسه مدیریت هتل‌داری لوزان (EHL)، به بررسی این مسئله پیچیده و چگونگی اجتناب از مشکلات ازدحام بیش از حد در این نقاط با سفر در فصول کمتر پرطرفدار، اقامت شبانه و کشف مقاصد جایگزین پرداخته شد.
سواحل شلوغ، خیابان‌های پرازدحام و صف‌های طولانی در جاذبه‌های توریستی – این‌ها مناظر آشنایی هستند که هنگام سفر به مکان‌های محبوب به چشم می‌خورند. با این حال، سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) پیش‌بینی کرده است که حجم گردشگران رکوردی جدید را به ثبت خواهد رساند. همچنین، بر اساس یک مطالعه توسط شرکت مشاوره مک‌کنزی، ۶۶ درصد از مسافران اظهار داشتند که اکنون بیش از پیش از همه‌گیری کووید-۱۹ علاقه‌مند به سفر هستند. با افزایش تعداد افرادی که به سفر می‌پردازند، مسئله گردشگری بیش از حد بیش از پیش تشدید شده است.
عوامل اصلی گردشگری بیش از حد:
گردشگری بیش از حد به چندین عامل کلیدی وابسته است. مسئله اصلی در عدم تطابق بین تقاضای فزاینده برای سفر و ظرفیت محدود مقاصد محبوب برای میزبانی از گردشگران نهفته است. حتی یک دهه پیش، بسیاری از مقاصد معروف با مشکل ازدحام مواجه بودند. امروزه، با رشد تکنولوژی و دسترسی آسان‌تر به سفر، این مشکل بیشتر به چشم می‌آید. حتی افزایش تورم و قیمت‌های بالاتر بلیت پروازها نیز نتوانسته میل به سفر را در دنیای پس از همه‌گیری کاهش دهد.
چالش‌ها و پیامدهای گردشگری بیش از حد:
در حالی که تقاضا برای سفر افزایش یافته است، بسیاری از مقاصد نتوانسته‌اند زیرساخت‌های خود را برای مقابله با این افزایش تقاضا تطبیق دهند. این مسئله فشار زیادی بر منابع محلی از جمله حمل و نقل عمومی و سیستم‌های مدیریت پسماند وارد می‌کند و در نهایت بر کیفیت زندگی ساکنان و تجربه بازدیدکنندگان تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال، در شهر لوسرن سوئیس، تعداد زیادی از گردشگران روزانه وارد شهر می‌شوند که باعث ایجاد ترافیک در طول روز می‌شود اما بدون ایجاد فواید اقتصادی که با اقامت شبانه گردشگران به همراه دارد.
نقش رسانه‌های اجتماعی در گردشگری بیش از حد:
رسانه‌های اجتماعی، به ویژه اینستاگرام و تیک‌تاک، نقش مهمی در تشدید گردشگری بیش از حد دارند. تصاویر ویروسی از مکان‌های زیبا همچون کوه فوجی در ژاپن یا فواره تروی در رم، اشتیاقی برای بازدید از این مکان‌ها را ایجاد می‌کنند، بدون توجه به پیامدهای آن. حتی مکان‌های کمتر شناخته شده نیز زمانی که توسط اینفلوئنسرها در شبکه‌های اجتماعی جغرافیایی‌گذاری می‌شوند، با ازدحام مواجه می‌شوند.
چگونه از ازدحام بیش از حد جلوگیری کنیم:
۱.اقامت شبانه و اجتناب از گردشگران روزانه: برخی از بدترین تجربیات ناشی از گردشگری بیش از حد مربوط به مقاصدی است که در طول روز با ازدحام مواجه می‌شوند. اقامت شبانه می‌تواند راه‌حلی برای اجتناب از ازدحام روزانه باشد.
۲. سفر در فصل‌های کم‌ازدحام: سفر در فصل‌های بین پیک و کم‌ازدحام یا فصول شانه (shoulder season) می‌تواند راهکاری مناسب برای کاهش اثرات منفی گردشگری بیش از حد باشد. تحلیل مک‌کنزی نشان می‌دهد که این فصول برای مقاصد غیرشهری به ویژه در مناطق مدیترانه‌ای محبوبیت بیشتری پیدا کرده است.
۳. انتخاب مقاصد جایگزین: به جای بازدید از سواحل شلوغ در اسپانیا، ایتالیا یا فرانسه، گردشگران می‌توانند مقاصد ساحلی آرام‌تر را در مراکش، مونته‌نگرو، پرتغال یا آلبانی کشف کنند.
با انتخاب مقاصد کمتر شناخته شده و سفر در فصول کم‌ازدحام، نه تنها می‌توان تجربه‌ای آرام‌تر و اصیل‌تر از سفر داشت، بلکه می‌توان فشار بر جوامع محلی را نیز کاهش داد.
تحلیل نهایی:
گردشگری بیش از حد یکی از چالش‌های بزرگ صنعت گردشگری مدرن است که نه تنها بر کیفیت زندگی ساکنان محلی تأثیر می‌گذارد، بلکه تجربه گردشگران را نیز خدشه‌دار می‌کند. انتخاب فصول مناسب برای سفر، اقامت شبانه در مقصد و کشف مقاصد جایگزین می‌تواند به کاهش این چالش کمک کند و به مسافران تجربه‌ای بهتر و خاطره‌انگیزتر از سفر ارائه دهد.