پیشنهادات راهبردی و مشخصی برای اداره صحیح وزارت گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی وجود دارد که می‌تواند انتظارات مناسبی در جامعه هدف این وزارتخانه ایجاد کند. دکتر علی رحیم‌پور کارشناس گردشگری و مدیرعامل هلدینگ گردشگری تامین اجتماعی (هگتا) در گفت‌وگو با ماهنامه سفر در آستانه انتشار ویژه نامه روز جهانی گردشگری راهکارهایی برای مدیریت در سه بخش میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ارایه کرد.
نقش محوری شهرداری‌ها در حوزه میراث فرهنگی
به گفته دکتر رحیم‌پور در کشورمان بیش از یک میلیون سایت میراث فرهنگی وجود دارد. اگر یک نفر را در سه نوبت به کار بگیریم، سه میلیون نفر نیرو می‌خواهیم. بنابراین توانایی اداره این سایت نه از نظر مالی و نه اداری امکان‌پذیر است. آثار را نمی‌شود به حال خود رها کرد. همین الان حدود ۳۴ هزار اثر ثبت ملی در کشور داریم اگر برای هر کدام پنج نفر بخواهیم جهت نگهداری از این آثار در سه نوبت استخدام کنیم نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر نیرو لازم داریم. در کنار آن، همین الان بیش از ۴۲۰ پایگاه حفاظت و یگان حفاظت از میراث فرهنگی داریم که حدود ۲ هزار نفر پرسنل دارد، ولی امکانات لازم برای نگهداری از این پایگاه‌ها و سایت‌ها را در اختیار ندارند. تجهیزات فناورانه و الکترونیکی، نگهداری لجستیک برای همین تعداد کافی نیست و بودجه‌ای که در اختیار همین نیرو قرار دارد، دستکم باید سه برابر باشد.
به باور ایشان، بهترین راه این است که وزیر محترم وزارتخانه در دولت سیزدهم تلاش کند در حوزه فرهنگی، دستکم در حوزه آثار انسان‌ساخته به شهرداری‌های همان مناطق واگذار شود، زیرا شهرداری‌ها امکانات مالی و نیروی انسانی مناسب را برای اداره این سایت‌های تاریخی و نیز زمینه درآمدزایی کافی را در اختیار دارند.
بازارسنجی در تولیدات صنایع دستی
دکتر رحیم‌پور ضمن اشاره به نارسایی‌ها و سردرگمی‌ها در حوزه مدیریت صنایع دستی افزود: مشخص نبوده بازار هدف برای تولیدات صنایع دستی کجاست؟ بخش‌بندی بازار در کشورهای خارجی انجام نشده است. ضمن این‌که تولید مطابق با نیاز مشتری اصل موفقیت این بازار است و چنانچه این مطالعات انجام شود می‌توان صنایع دستی کاربردی را در بسیاری از اقامتگاه‌ها و هتل‌ها مورد استفاده قرار داد.
این کارشناس گردشگری همچنین به ضرورت شناسنامه دار کردن صنایع دستی که یکی از گلایه‌های گردشگران خارجی است اشاره کرد و افزود: گردشگران خارجی معمولا از این که خریدشان اصل است یا خیر مطمئن نیستند. به دلیل فقدان شناسنامه اطلاع‌رسانی برای نگهداری نیز در اختیار خریدار قرار نمی‌گیرد. بعد از چند سال صنایع دستی ایران در کلکسیون خریدار فرسوده می‌شود که احساس بدی را نسبت به خریدار خارجی به‌دست می‌دهد.
لابی‌گری حرفه‌ای گردشگری را رشد می‌دهد
بخش پایانی این گفت‌وگو به موضوع راهکارهای توسعه گردشگری اختصاص داشت. آقای دکتر رحیم‌پوردر این خصوص یادآور شد: گردشگری صنعت مشتری‌محور، تقاضامحور و انسان‌محور است و برپایه فناوری آنلاین محصولات گردشگری و در زمان کاملا به فروش می‌رسد. این محصولات را نه می‌توان انبار کرد و نه می‌توان به زمان بعد موکل کرد بنابراین برنامه‌ریزی حرفه‌ای در فصل مشخص راهکار ویژه‌ای را می‌طلبد.
این کارشناس گردشگری بر این باور است وزارت گردشگری باید بتواند لابی‌گر خوبی با دستگاه‌ها و نهادهای مختلف باشد. ضمن آن که قوانین و تامین منابع و خدمات پشتیبانی که لازم داریم در سایر نهادها باز جمله در حوزه‌های راه و شهرسازی، گمرک و مالیات، روادید و … به نفع صنعت گردشگری آرایش بگیرند و در تکالیف بودجه سالیانه این وزارتخانه‌ها و نهادها، ملزم به اجرای آن باشند.
متن کامل این گفت‌وگو را در شماره مهر ماهنامه سفر، ویژه روز جهانی جهانگردی دنبال کنید.