از زمانی که بیمار خارجی به کشور وارد می‌شود تا زمانی که درمان شده و به کشور خود برمی‌گردد، زنجیره‌ای از خدمات گردشگری سلامت در نهادهای گوناگون را تجربه می‌کند.
خدمات روادید، حمل‌ونقل، اقامت، انتخاب درست مرکز درمانی، انتخاب درست پزشک، خدمات بعد از عمل و ده‌ها حساسیت ریز و درشت که می‌تواند فرآیند درمان را در مسیر صحیح تعریف کند که مدیریت این مجموعه پیچیده از عهده بیمار به تنهایی برنمی‌آید.
در این میان کوچکترین ناهماهنگی و یا اشتباه در هر یک از حلقه‌های این زنجیره می‌تواند کل فرآیند گردشگری سلامت را دچار بحران و تاثیرات نامطلوب کند و حتی باعث آسیب به بیمار خارجی شود.
چالش‌های گردشگری سلامت
دکتر حسن راشکی مدیر دپارتمان درمان و خدمات پزشکی شرکت تریتا باستان در این باره می‌گوید: زمانی که در بیمارستانی واحد پذیرش بیماران خارجی IPD تعریف شده باشد، پرسنل بیمارستان میدانند با بیمار خارجی از نظر مالی، تعرفهای و ارائه خدمات چگونه برخورد کنند.
وی بر این باور است که در کشورمان در حوزههای نازایی، جراحی قلب، ارتوپدی، سرطان، زیبایی و تقریبا در تمام رشته‌های درمانی خدمات درمانی مناسب و با کیفیت بسیار خوب ارائه می‌شود و باتوجه به تغییرات نرخ ارز، نرخ‌های خدمات درمان در ایران حتی از هندوستان هم ارزانتر شده و این فرصت بسیار خوبی برای ورود حرفه‌ای مراکز درمان به موضوع گردشگری پزشکی و سلامت هست.
آقای راشکی یکی از چالش‌های این حوزه را ضعف بازاریابی و عدم حضور در نمایشگاههای بینالمللی و عدم ارتباط با توراپراتورهای فعال این حوزه در خارج از کشور برشمرد و افزود: در حال حاضر توراپراتور گردشگری داریم.
ضرورت‌های بازاریابی حرفه‌ای
شرکتهایی در عرصه تورهای ورودی در نمایشگاههای بینالمللی شرکت می‌کنند اما در حوزه سلامت بازاریابی چندانی صورت نمی‌گیرد.
این دسته از شرکت‌های مسافرتی لازم است از این فرصت بهره ببرند و برای بازاریابی حرفه‌ای گردشگری پزشکی اقدام کنند.
وی تاکید دارد که بیمارستان بنگاه اقتصادی نیست و نباید از بیمارستان انتظار داشت در نمایشگاه بینالمللی برای جذب بیمار شرکت کند.
اگر دیده می‌شود بیمارستانها در رویدادهای خارج از کشور شرکت می‌کنند، در واقع زنجیره بیمارستانی هستند،
یعنی در کنار بیمارستان یک بنگاه اقتصادی هم تدارک دیده‌اند تا جذب بیمار را به طور حرفه‌ای سامان دهند.
وی در خصوص فعالیت شرکت تریتا باستان یادآور شد که این مجموعه چنین رویکردی را پیش گرفته تا به جای بیمارستانها در رویدادهای بینالمللی شرکت کند.
ترکیب سفر متقاضیان خارجی درمان به ایران
دکتر راشکی ترکیب متقاضیان درمان از کشورهای خارجی را یادآور شد و افزود:
در ایران بیشترین مراجعه‌کنندگان درمانی منطقهای و از کشورهای عراق، عمان، آذربایجان و کشورهای همسایه هستند.
ماهیت گردشگری سلامت همین هست. مثلا در برزیل یا مکزیک که در حوزه خدمات درمانی فعال هستند
به دلیل نزدیکی به آمریکا از این کشور بیماران را پذیرش می‌کنند. در ایران هم قاعدتا کشورهای منطقه بیشترین مراجعین درمانی به کشور خواهند بود.
تقاضای درمان در مقولاتی چون زیبایی و چشم از سایر بخش‌ها بیشتر است.
دکتر راشکی تاکید دارد که مراجعه‌کنندگان خارجی بجز این دو در بخش، برای درمان انواع سرطان مانند سرطان ریه، سرطان پروستات و … نیز تقاضاهای بسیاری دارند.
به گفته مدیر دپارتمان درمان شرکت تریپاباستان، کشورهای منطقه مانند عراق، آذربایجان، افغانستان
و برخی کشورهای حوزه خلیج فارس، زیرساختهای درمانی مناسبی ندارند.
در مورد عمان با اینکه اکثر پزشکهای این کشور، تحصیل‌کرده انگلستان هستند
ولی شهروندان عمانی اعتماد درمانی چندانی به پزشکان خود ندارند.
آن‌ها بیشتر در حوزه چشم پزشکی و لاغری به ایران مراجعه می‌کنند.
تریتاباستان، تسهیل‌گر زنجیره گردشگری سلامت
شرکت توسعه گردشگری سلامت تریتاباستان مجموعه خصوصی و تسهیل‌گر و تدارک‌دهنده زنجیره گردشگری سلامت است.
این شرکت با استفاده از ظرفیتهای بالفعل و بالقوه درحوزه گردشگری سلامت، تاسیس شده است.
آقای راشکی تاکید دارد که این مجموعه در تدارک تکمیل دپارتمانهای IPD در مراکز درمانی است.
در واقع با دپارتمانهای IPD مراکز درمانی قرارداد میبندد تا مدیریت درمان بیماران خارجی در مسیر استاندارد و حرفه‌ای صورت پذیرد.
دکتر حسن راشکی می‌گوید: در این راه ما دو سال تجربه اندوخته‌ایم.
اولین تجربه ما با بیمارستان مصطفی خمینی بود که دپارتمان IPD این بیمارستان
را به یکی از دپارتمانهای IPD بسیار مناسب و مقبول در این حوزه تبدیل کنیم.
در حال حاضر نیز حدود شش ماه است در بیمارستان پاستورنو فعال هستیم
و دپارتمان IPD این بیمارستان تقریبا در حال رسیدن به استانداردهای موردنظر ما است.
دکتر راشکی درباره شیوه کار تریتا باستان خاطرنشان کرد:
از زمانی که بیمار تصمیم می‌گیرد خدمت درمانی را در مرکز درمانی مورد نظرش انجام دهد
و از زمانی که با ما ارتباط می‌گیرد، برنامه سفر، درمان، ریکاوری بعد از درمان و برگشت به کشور مبدا را مدیریت میکنیم.